Beschermen omega 3-vetzuren tegen hart- en vaatziekten door het tegengaan van bloedklontering?
Regelmatige (vette) visconsumtie verlaagt het risico op een beroerte
EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur) zijn omega 3-vetzuren, vooral te vinden in vette vis. Deze omega 3-vetzuren worden geassocieerd met een lager risico op hart- en vaatziekten, zoals onlangs weer werd bevestigd in een recente publicatie. Britse wetenschappers onderzochten de associaties tussen omega 3- niveaus (circulerend en in weefsels) en incidentie van beroertes (totaal, ischemisch en hemorragisch) in 29 internationale prospectieve cohorten. Onder 183.000 deelnemers werden in totaal 10.561 beroertes, 8220 ischemische beroertes (beroertes door onvoldoende doorbloeding) en 1142 hemorragische beroertes (beroertes door een gescheurd bloedvat) geregistreerd gedurende een mediane follow-up van 14,3 jaar. Voor EPA hadden mensen in het hoogste kwintiel (Q5, hoogste inname) een 17% lager risico op een beroerte, in vergelijking met de mensen in het laagste kwintiel (Q1, laagste inname). Voor DHA gold een 12% lager risico. Vooral het risico op een ischemische beroerte was verlaagd voor mensen in het hoogste kwintiel (-18% en -14% voor EPA en DHA respectievelijk). Geen significante beschermende effecten werden gevonden op het risico van hemorragische beroertes.
Visvetzuren beschermen mogelijk tegen bloedklontering
Een tweede interessante publicatie toont een mogelijk werkingsmechanisme. In een gerandomiseerde cross-over studie wordt het effect onderzocht van dagelijkse suppletie met 1,9 g omega 3-vetzuren (1080 mg EPA en 810 mg DHA) uit visolie op de vorming, samenstelling en de functie van circulerende bloedplaatjes afkomstige extracellulaire blaasjes (PDEV's). PDEV's worden steeds vaker gebruikt in onderzoek en kunnen mogelijk dienen als biomarkers voor de cardiovasculaire gezondheid, zie een verdere beschrijving in het tekstblok.
Wat zijn EV’s? Extracellulaire blaasjes (EV's) zijn een mogelijke nieuwe voorspellende biomarker voor hart- en vaatziekten. Het zijn blaasjes van nano-grootte die door cellen worden vrijgegeven in de extracellulaire ruimte. EV's bestaan uit eiwitten, polynucleïnezuren (bijv. RNA en DNA) en lipiden. De belangrijkste biologische functie van EV’s is communicatie tussen cellen. EV’s zijn aangetroffen in diverse biologische vloeistoffen, waaronder bloedplasma, gewrichtsvloeistof en urine. EV’s worden bestudeerd vanwege hun mogelijke effect op de menselijke gezondheid. EV’s spelen mogelijk een rol bij endotheeldysfunctie, het ontstaan van ontstekingen en trombose. Een verhoogd gehalte aan circulerende EV is gelinkt aan verhoogde waarden van cardiovasculaire en trombogene risicomarkers, hypercholesterolemie en hypertensie. Het aantal EV’s is toegenomen bij hart- en vaatziekten, waaronder beroertes en coronaire hartziekten. Zo toonde bijvoorbeeld eerdere analyses van de hier beschreven studie al een sterke associatie tussen circulerende EVs’ en zowel conventionele als trombogene cardiovasuclaire risicomarkers en het algemene ziekterisico (Zhou, 2022). Platelet derived EV’s (PDEV’S) worden gevormd door bloedplaatjes en vormen 60%-90% van de circulerende EV's. Ze worden beschouwd als bijzonder belangrijke bijdragers aan de ontwikkeling en progressie van hart- en vaatziekten, en kunnen mogelijk dienen als biomarkers voor de cardiovasculaire gezondheid. EV’s die vrijkomen uit bloedplaatjes spelen mogelijk een belangrijke rol bij vasculaire dysfunctie en de vorming van bloedklonten. |
Aan deze studie deden 40 mensen mee, allen met een licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten en een leeftijd tussen de 40 en 70 jaar (gemiddeld 64 jaar). Zij kregen volgens een cross-over schema gedurende twee maal 12 weken een dagelijkse capsule met visolie of saffloerolie. De studie toonde aan dat een visolie-supplement bij mensen met een licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten het aantal en het vetzuurprofiel van circulerende PDEV’s veranderde. De PDEV’s bestonden voor een groter deel uit omega 3-vetzuren en ze waren minder in staat bloedklonten te vormen. Mogelijk wordt het hartbeschermende effect van omega 3-vetzuren dus veroorzaakt door hun veranderingen in het aantal en de functie van circulerende EV's. Deze studie toonde aan dat een dosis van 1,9 gram omega 3-vetzuren per dag hiervoor al voldoende was.
De eerste studie over omega 3 en beroerterisico is HIER te vinden, de tweede over omega 3 en EV’s vind je HIER.
