De houdbaarheid van ‘tenminste houdbaar tot’
Uit onderzoek blijkt dat huishoudens 55% bijdragen aan de verspilling van voedsel. Veel eten wordt thuis weggegooid waaronder veel eten dat nog goed eetbaar geweest zou zijn. De hoeveelheid eten die hierdoor verspild wordt, bedraagt 10% van de voedselverspilling. De overheid heeft zich daarom ten doel gesteld om de begrippen tenminste houdbaar tot (THT) en te gebruiken tot (TGT) beter uit te leggen aan consumenten en het onderscheid tussen de twee begrippen te vergroten.
De begrippen
‘Te gebruiken tot’ staat op producten waarbij er na de datum een (microbiologisch) voedselveiligheidsrisico ontstaat. ‘Tenminste houdbaar tot’ staat op lang houdbare producten waarbij na de genoemde datum er niet gelijk een (microbiologisch) voedselveiligheidsrisico ontstaat maar alleen een kwaliteitsachteruitgang. Beide begrippen worden geregeld verkeerd opgevat door consumenten. Producten met een TGT-datum worden na die datum soms toch nog opgegeten. Producten met een THT-datum worden na die datum vaak weggegooid terwijl ze nog prima gegeten hadden kunnen worden. Nieuwe teksten en symbolen moeten dit gaan verminderen. In het geval van oliën en vetten gaat het om een THT-aanduiding op de verpakking. Hierbij moet de tekst ‘tenminste houdbaar tot’ altijd voluit op de verpakking vermeld worden. Ook moet het bewaarvoorschrift duidelijk op de verpakking vermeld worden.
Op dit moment mogen op vrijwillige basis aanvullend gebruikt worden op oliën en vetten:
Ook mag er vermeld worden: ‘vaak goed na deze datum’. Als de ruimte op de verpakking het toelaat beveelt MVO dit haar leden van harte aan. Oliën en margarines zijn inderdaad vaak nog goed na de datum die op de verpakking staat. Maar het ‘kijken, ruiken en proeven’ is wel degelijk van belang, net zoals het bewaaradvies (koel en donker bewaren). Onder invloed van licht en lucht kan de olie rans worden en dat is te ruiken. Daarentegen moet de olie niet te koel bewaard worden want dan ontstaan er witte vlokken in de fles. Deze verdwijnen vanzelf weer als de olie weer op temperatuur komt. In het geval van verhitten gaat een verse olie ook minder snel in kwaliteit achteruit dan een ouder product.
De vervolgstappen
Het moet gezegd worden dat het onderzoek dat toe nu toe uitgevoerd is, nog geen overtuigend effect laat zien van de nieuwe teksten/iconen op de verpakking op het weggooi-gedrag van consumenten. Dit onderzoek heeft echter vooral in lab-situaties plaatsgevonden. Daarom wordt nu nieuw onderzoek opgezet door de Wageningen Universiteit waarbij zo goed mogelijk een realistische situatie nagebootst wordt. Daarnaast wordt een nieuwe tekstuele aanduiding onderzocht, namelijk: ‘droog bewaard lang houdbaar’. Deze tekst komt dan in plaats van de THT-aanduiding en -datum. In het eerste kwartaal van 2024 worden hiervan de eerste resultaten verwacht. Tot slot wordt geëxperimenteerd met een Tijd/Temperatuur-indicator, om de TGT-datum nauwkeuriger te bepalen.
