Het effect van de juiste vetten in de voeding op spierkracht bij ouderen
‘Verdwijnend vlees’
Eén van de processen van veroudering is de afname van spiermassa en spierkracht, oftewel sarcopenie (Latijn voor ‘verdwijnend vlees’). Dit is een natuurlijk proces van afname in zowel de lengte van de spiervezel als het aantal, dat vanaf het dertigste levensjaar kan plaatsvinden. Verminderde spierkracht en spierfunctie bij ouderen wordt onder andere in verband gebracht met een hogere ziektelast, langere ziekenhuisopnames en verhoogde kans op overlijden. Kwaliteit van de voeding is mede van invloed op deze afname in spierkracht en spierfunctie. De eiwitinname speelt een rol, maar er zijn ook relaties gevonden tussen spiersterkte en inname van bijvoorbeeld vitamine D en E en beta-caroteen. Ook vetkwaliteit kan een rol spelen bij het behoud van spierfunctie van ouderen.
Prospectieve cohortstudie
Spaanse onderzoekers hebben ruim 1800 deelnemers van 60 jaar en ouder gedurende gemiddeld 5,2 jaar gevolgd. Hun voedingsinname werd bepaald door middel van een face-to-face gestructureerd interview. Om de spierkracht te meten werd een handgrip-meting uitgevoerd, evenals een set van gestandaardiseerde oefeningen die kracht en balans meten (Short Physical Performance Battery, SPPB). Zo werd bijvoorbeeld bepaald hoe lang de deelnemers nodig hadden een bepaalde afstand te lopen, of 5 keer op te staan vanuit een stoel. Bij de start van het onderzoek had 27% van de deelnemers een lage/onvoldoende score op de grip-meting, en 21% op de SPPB-test.
De onderzoeers concludeerden dat de inname van verzadigd vet niet was geassocieerd met de uitslag van de handgrip-meting voor spierkracht, terwijl er wel een relatie bleek met lagere scores op de SPPB meting voor spierfunctie, algemene kracht en balans. Deze associatie is voornamelijk terug te voeren op de consumptie van spaanse vleeswaren (‘cold cuts’) en pasteitjes en in mindere mate zuivel. Hogere inname van mono- onverzadigd vet was geassocieerd met betere scores op de handgrip meting en een hoge inname van omega-3 polyonverzadigde vetten leidde tot zowel betere scores op de handgrip meting als een beter SPPB testresultaat. Dit laatste vooral vanwege de inname van olijfolie en vis.
Conclusie
Deze observatiestudie toont dat vetkwaliteit mogelijk invloed heeft op spierkracht en spiermassa op oudere leeftijd. Verzadigd vet is geassocieerd met een vergroot risico op een slechtere spierfunctie en onverzadigde vet is geassocieerd met een verkleind risico op een slechtere spierfunctie. De uitkomst van het onderzoek bevestigt het belang van een gezonde voeding waarbij verzadigde vetten zoveel mogelijk vervangen worden door onverzadigde vetten, met speciale aandacht voor het gehalte aan omega-3 vetzuren. Het aantal studies is echter beperkt, er zijn grote verschillen tussen studiedesigns wat onderling vergelijken lastig maakt, en er zijn ook studies die geen effecten laten zien. Verder onderzoek naar de optimale vetcompositie voor behoud van spierkracht is noodzakelijk.
Vind hier de samenvatting van de studie.
