Hoog onverzadigde oliën en vooral ALA beïnvloeden de darmflora gunstig

Darm-microbioom

Het darm-microbioom, oftewel de darmflora, is het geheel van micro-organismen dat zich in het maag-darmstelsel bevindt. Naar schatting bestaat de darmflora uit ongeveer evenveel bacteriën als het aantal menselijke cellen in een lichaam (3,8·1013 bacteriën), met een totaal gewicht van zo'n 200 gram. Er kunnen ruim 1000 soorten bacteriën voorkomen in het maag-darmstelsel, waarvan het merendeel (99%) anaeroob. Een belangrijke functie van de darmflora is het in kleinere stukjes breken van stoffen die niet in het lichaam kunnen worden afgebroken, zoals voedingsvezels. Een andere belangrijke functie is synthese van stoffen die fysiologisch van belang zijn voor het lichaam; een bekend voorbeeld is vitamine K1, wat onmisbaar is voor de bloedstolling. Wat we eten beïnvloedt de samenstelling van het darm-microbioom. Het is echter nog onbekend hoe gezonde vetten in de voeding de darmflora beïnvloeden, en wat het effect van de darmflora is op het cholesterolgehalte.

Studieopzet

Dit werd onderzocht in een Chinese interventiestudie met 126 deelnemers met een verhoogd cholesterolgehalte. De deelnemers kregen in deze studie (enkelblind, parallel-ontwerp, gerandomiseerd, gecontroleerd) gedurende 8 weken een dosis van 30 gram olie per dag. Twee mengsels B en C van oliën werden onderzocht: beide mengsels van de geraffineerde oliën: rijstkiemolie, lijnzaadolie en sesamolie; alle rijk aan het omega 3- vetzuur alfa-linoleenzuur (ALA-gehalte was resp. 0.8/20.9/34.0 procent van het totale vetgehalte in de groepen A/B/C) en bioactieve stoffen uit planten zoals sterolen en phenolen. De controlegroep ontving geraffineerde olijfolie (groep A). Bloedstalen en fecale monsters werden verzameld na 0, 2 en 8 weken.

Resultaten en discussie

In deze studie was een toename van Clostridia bacterien te signaleren na de interventie en werden tevens verbeteringen in het bloedlipidenprofiel gesignaleerd (triglyceriden, apolipoproteïne B en totale cholesterol tot HDL-verhouding) in alle drie de groepen. Daarnaast werden in alle drie de groepen meer verschillende soorten bacteriën gevonden, oftewel een hogere microbiële diversiteit. Dit effect was het meest significant in de interventiegroepen.

Microbiële diversiteit van het darmmicrobioom wordt gezien als gunstig voor de menselijke gezondheid. De auteurs van de publicatie vermoeden dat de verbetering van de diversiteit bij alle drie de groepen veroorzaakt wordt doordat de respondenten uit alle drie de groepen tijdens de interventie meer onverzadigde vetzuren innamen dan gebruikelijk.
Daar bovenop lijkt ALA een extra positief effect te hebben. Het oliemengsel met de hoogste concentratie ALA was geassocieerd met een snellere en robuustere reactie van de darmmicrobiota en met het laagste bloedtriglyceridengehalte. Alfa-linoleenzuur blijkt specifieke gunstige bacteriën te bevorderen, en lijkt dat proces sneller te doen dan andere vetzuren. Zo lijkt ALA, bacteriën uit de Clostridium groep extra te stimuleren. Deze bacteriën produceren boterzuur en dat heeft een gunstig effect op het bloedlipidengehalte. Een andere mogelijke mechanistische verklaring is dat oryzanol (uit de rijstkiemolie) en tocopherol (uit de beide interventie-mengsels) een gunstige invloed hebben op het darmmicrobioom.

Conclusie

De onderzoekers concluderen: ‘Hoewel we een combinatie-effect van enkele niet exact gemeten plantenstoffen uit de oliemengsels niet kunnen uitsluiten, blijkt het ALA-gehalte een mogelijke verklaring te zijn voor het effect op microbioom diversiteit.’ De onderzoekers geven aan dat de kennis over de functie en werkzaamheid van het darm-microbioom in ontwikkeling is, en dat het wetenschappelijk bewijs voor een mogelijk gunstig effect van gezonde oliën op de darmflora begint vorm te krijgen. Deze studie geeft interessante aanwijzingen voor verder onderzoek naar de effecten van hoog onverzadigde oliën op het ingewikkelde netwerk en samenspel tussen de bacteriesoorten in de darm.

De volledige studie is hier te vinden.