MVO Themamiddag keuzelogo’s voor voeding

In één oogopslag zien hoe gezond en duurzaam een product is, door een symbool op de voorkant van de verpakking (front-of-pack, FOP). Dat kan de meerwaarde van keuzelogo’s voor voeding zijn. Maar dan gelden er wel een aantal voorwaarden.
MVO organiseerde op 5 oktober 2021 een themamiddag over dit onderwerp. De middag werd geleid door Annet Roodenburg (HAS Hogeschool).

Voedingslogo’s

Christine Grit (FNLI) keek terug op 15 jaar voedingslogo’s, beginnend bij verschillende nationale FOP-logo’s, zoals het Zweedse Keyhole, de Amerikaanse SmartChoices, en ‘Ik Kies Bewust’ in Nederland. In het Nationaal Preventieakkoord (2018) werd afgesproken dat een nieuw voedingslogo consumenten moet ondersteunen in het maken van gezonde voedingskeuzes. Al snel bleek uit consumentenonderzoek dat Nutri-Score het beste werd begrepen. Wel zijn er aanpassingen in het algoritme nodig.

Lieselot Delabie (Vandemoortele) zoemde verder in op Nutri-Score, en de resultaten voor margarines en oliën. In het Nutri-Score algoritme blijkt de puntentelling het energie en verzadigd vetgehalte zo zwaar mee te tellen, dat alle oliën en vetten een C, D of E scoren, en dus beperkt geconsumeerd dienen te worden. Dit terwijl we in Nederland hier te weinig van eten. Lieselot Delabie ondersteunde de introductie van een FOP-logo dat consumenten helpt gezonde voedingskeuzes te maken, maar toonde ook het conflict tussen het huidige algoritme en voedingsrichtlijnen. Ze bepleitte een aangepast algoritme waarin de gezondste oliën en vetten een B kunnen scoren.

Ook Manon van Eijsden (Voedingsjungle) zag de inconsistenties in Nutri-Score en startte een petitie die werd ondertekend door 175 Nederlandse voedingswetenschappers, diëtisten en andere voedinsgsexperts. Nutri-Score is origineel gebaseerd op een systeem om advertenties voor kinderen te reguleren in de UK, een andere toepassing dan waarvoor het nu gebruikt wordt. Het huidige algoritme van Nutri-Score komt niet overeen met de voedingsrichtlijnen en beïnvloedt daarmee in ernstige mate de geloofwaardigheid bij consumenten.

Duurzaamheidslogo’s

Hester van der Sprong (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) startte het tweede gedeelte van de middag. Transparante en betrouwbare logo’s kunnen consumenten helpen duurzamere voedselkeuzes te maken. Gezien de toegenomen belangen heeft de Autoriteit Consument & Markt regels opgesteld om misleiding met duurzaamheidsclaims te voorkomen. Een van de initiatieven voor een enkel geharmoniseerd duurzaamheidslogo is Eco-Score.



Koen Boone (Wageningen Universiteit) besprak de voordelen van impactindicatoren zoals Eco-Score. Een logo dat alle duurzaamheidsaspecten wil vangen in één score is ingewikkeld om te bepalen, maar motiveert producenten kleine stappen te zetten die direct resulteren in betere scores. Eco-Sscore is nog in ontwikkeling, maar lijkt een relatief heldere manier om producten op basis van levenscyclusanalyse (LCA) een score toe te dienen, en daarmee geschikt te zijn als internationaal geharmoniseerd duurzaamheidslogo.

Coen Blomsma (VERNOF) plaatste ten slotte een belangrijke kanttekening bij het gebruik van LCA-gebaseerde duurzaamheidslogo’s. Afhankelijk van genomen beslissingen kunnen verschillende LCA’s op hetzelfde product leiden tot uiteenlopende resultaten. Duidelijke afspraken rond het berekenen van LCA’s zijn dus noodzakelijk voor een eerlijk speelveld. Alleen goed onderbouwde en betrouwbare duurzaamheidslogos kunnen consumenten motiveren duurzame keuzes te maken en daadwerkelijke milieuwinst bereiken.

Conclusie

Er is de laatste jaren veel aandacht voor gezondheidslogo’s, terwijl de discussies over duurzaamheidslogo's net begonnen zijn. Duidelijk is dat FOP-labelling in lijn moet zijn met wetenschappelijke inzichten, en consumenten een heldere en consistente boodschap moet bieden. Voor zowel gezondheids- als duurzaamheidslogo's is een breed draagvlak onder belanghebbenden van belang.

MVO Themamiddag keuzelogo’s voor voeding