Vetten dragen bij aan een vaccin-revolutie
Boodschapper
Een nieuwe generatie vaccins is gebaseerd op het mRNA principe. Messenger RNA (mRNA), oftewel boodschapper-RNA, komt voor in alle menselijke cellen. mRNA leest de DNA-code af in de cel en geeft daarmee de aminozuurvolgorde aan in de eiwitten die door de cel aangemaakt worden. Recent is het mogelijk geworden om een mRNA-deeltje te maken gebaseerd op de genetische code van het eiwit van een virus of bacterie. In de cellen worden vervolgens de eiwitten gevormd volgens het ‘recept’ geleverd door het mRNA.
De rol van vetten
Na aanmaak van dit virale of bacteriële eiwit gaan de immuuncellen op natuurlijke manier antistoffen aanmaken die helpen immuniteit te bereiken. Het vaccin wordt ingespoten in de spier en komt terecht in de bloedbaan. Normaal gesproken wordt mRNA in de bloedbaan oftewel buiten de cellen, direct afgebroken door het lichaam. Daarom moest hiervoor een list bedacht worden: voor een vaccin worden de mRNA-moleculen ingepakt in vetten. Hiervoor worden cholesterol en andere lipiden gebruikt die in kleine deeltjes in het bloed voorkomen. Zo kan het vervolgens ook de cellen in getransporteerd worden.
Vaccin
Al decennia lang wordt er onderzoek gedaan naar vetten - en andere stoffen - om medicijnen ‘in te vervoeren’ naar de gewenste plaats in het lichaam. Veel onderzoek vindt plaats met medicijnen tegen kanker met als doel deze gericht naar een tumor te sturen.. Ook de mRNA-techniek op zich is niet nieuw. Wel nieuw dat is dat deze techniek toegepast wordt in een vaccin. Bob Langer,een Amerikaanse chemisch technoloog, is al sinds de jaren ’70 bezig om grote complexe moleculen (zoals mRNA) te vervoeren in de vetbolletjes zonder dat die moleculen breken. Langer vond uit hoe dit kan en startte later Moderna. Twee onder andere in Nederland goedgekeurde vaccines, Moderna en Pfizer/BioNTech, zijn op dit principe gebaseerd en dragen sterk bij aan de volksgezondheid in de pandemie.
Meer informatie in het artikel: Lipids are delivering the vaccine revolution.
