Visvetzuren: meer dan omega-3’s EPA en DHA?
Makreelgeep
De bekendste vetzuren in visolie zijn de zeer-lange keten meervoudig onverzadigde vetzuren eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Vis bevat echter ook een aantal minder bekende vetzuren. Zo bevatten onder andere makreelgeep, haring en koolvis bijvoorbeeld een aanzienlijke hoeveelheid lange-keten enkelvoudig onverzadigde vetzuren (LK-EOV). Makreelgeep is een vissoort die veel voorkomt in de oostelijke Stille Oceaan, en wordt gegeten in verschillende Aziatische landen. Er is nog weinig bekend over het effect van LK-EOV in makreelgeep op de hartgezondheid, en er zijn tot voor kort nog geen interventiestudies in mensen mee gedaan. Een recente Amerikaanse humane interventiestudie onderzoekt voor het eerst het effect van supplementen met (opgewerkte) makreelgeepolie op de risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals bijvoorbeeld het gehalte aan bloedlipiden (cholesterol en triglyceriden).
Studieopzet
De studie is een gerandomiseerde, dubbel-blinde, crossover interventiestudie. Dertig relatief jonge en gezonde deelnemers deden mee. Zij zijn gemiddeld 34 jaar oud, hebben een gemiddelde BMI van 24,3 en geen bekende onderliggende gezondheidsproblemen. Ze ontvangen in willekeurige volgorde gedurende acht weken 12 olie-capsules (12 gram) per dag, waarna een overgangsperiode van acht weken volgt. Het makreelgeepoliesupplement bevatte 2,2 gram EPA + DHA en 3,5 gram LK-EOV, Het supplement met de controle-olie bevatte 2,5 gram EPA + DHA en 0,11 gram LK-EOV; wel bevatte het makreelgeepoliesupplement 2 keer zo veel DHA (en 2 keer zo weinig EPA) dan de controleolie. Hierna schakelen ze om naar een tweede oliesupplement voor nogmaals acht weken. Op deze manier worden twee verschillende supplementen getest; gezuiverde makreelgeepolie, en controle-capsules met een mengsel van olijfolie en sardine-olie. De oliën zijn gelijkwaardig wat betreft gehalte aan verzadigd vet, enkel- én meervoudig onverzadigd vet en EPA + DHA. Enkel de controle-olie bevat relatief veel oliezuur (een korte keten EOV), terwijl de makreelgeepolie vooral rijk is aan LK-EOV.
Uit dit onderzoek bleek dat na acht weken behandeling beide olie-supplementen het gehalte aan triglyceriden significant verlaagden met gemiddeld 16%. Ook verhoogden beide oliën het HDL-cholesterol gehalte. Beide oliën verhoogden ook het totaal cholesterol in beperkte, maar significante mate (+4%), en de controle olie -maar niet de makreelgeepolie- verhoogde ook het LDL-cholesterol (+7,5%).
Discussie
Een supplement met makreelgeepolie, rijk aan lange keten enkelvoudige vetzuren, kan het lipidenprofiel gunstig beinvloeden en daarmee bijdragen aan een betere hartgezondheid. Echter, dit is pas een eerste humane interventiestudie en meer bewijs in grotere groepen en andere populaties is zinvol. Zo kunnen de onderzoekers het effect van de controle-olie (met relatief meer DHA) op LDL niet geheel te verklaren. De onderzoekers houden daarom een slag om de arm.
Zie hier het volledige artikel.