Welk voedingspatroon draagt bij aan de behandeling van leververvetting?
Leververvetting
Er wordt gesproken over niet-alcoholische leververvetting (non-alcohol related fatty liver disease, NAFLD) bij een levervetgehalte van meer dan 5,6%, zonder dat er sprake is van overmatig alcoholgebruik. Levervetting kan leiden tot leverontsteking (NASH), en uiteindelijk levercirrose, en verhoogt daarnaast het risico op overlijden door lever- en hart- en vaatziekten. Een verstoord vetzuurmetabolisme, insulineresistentie en diabetes mellitus worden vaak gezien bij mensen met NAFLD. Leververvetting komt veelvuldig voor, en is in de beginfase vaak zonder klachten. Ongeveer de helft van de Nederlanders heeft overgewicht, en van deze groep heeft ongeveer 90% leververvetting (Maag Lever Darm Stichting, 2015). Leververvetting is een omkeerbaar proces, en kan grotendeels herstellen bij een gezond leef- en voedingspatroon en gewichtsverlies. Twee recente studies die zijn gepubliceerd in de ‘European Journal of Clinical Nutrition’ beschrijven hoe met het aanpassen van het voedingspatroon het levervetgehalte beïnvloed kan worden.
Het effect van macronutrienten op leververvetting
De eerste studie is een systematische meta-analyse naar het effect van macronutriënten op het levervetgehalte. In de analyse zijn de resultaten van 26 interventiestudies gebruikt met in totaal 741 deelnemers. Verzadigd vet vervangen door onverzadigd vet resulteerde in een significante daling in levervetgehalte (4 vergelijkingen, SMD −0,80 (95% BI −1,09; −0,51)). Ook koolhydraten vervangen door eiwit resulteerde in een significante verbetering (5 vergelijkingen, SMD -0,33 (95% BI -0,54; -0,12)). Het vervangen van vetten (totaal vet) door koolhydraten had echter geen effect op de hoeveelheid levervet. De auteurs concluderen dat niet alleen de calorische inname, maar ook de voedingssamenstelling het levervetgehalte kan beïnvloeden.
Het effect van lijnzaad en hespiridine op leververvetting
Een tweede studie onderzoekt de effectiviteit van twee soorten supplementen; lijnzaad en hesperidine, naast leefstijlaanpassing. Hesperidine is een flavonoïde antioxidant afkomstig uit citrusvruchten. In een gerandomiseerde, gecontroleerde studie werden 100 patiënten met NAFLD toegewezen aan één van vier voedingsinterventiegroepen; i) leefstijlaanpassing (controle), ii) leefstijlaanpassing + 30 gram lijnzaadpoeder, iii) leefstijlaanpassing + 1 gram hesperidine, of iv) leefstijlaanpassing + lijnzaad + hesperidine. Na 12 weken werden in alle groepen significante verbeteringen gevonden van de body mass index en bijna alle paraklinische parameters. Verdere analyse toonde significante dalingen in indicatoren voor insulineresistentie en insulinegevoeligheid, nuchtere glucose en leververvetting in drie interventiegroepen in vergelijking met de controlegroep. Deze resultaten tonen aan dat hesperidine- of lijnzaadsupplementatie, of een combinatie van beide, de effectiviteit van leefstijlaanpassing kan vergroten.
Voor mensen met overgewicht en mogelijke leververvetting is gewichtsverlies zeer effectief voor het bereiken en behouden van een gezonde lever. Deze twee recente studies laten zien dat het daarnaast ook zinvol kan zijn om aandacht te besteden aan het voedingspatroon, met specifiek aandacht voor de vetzuursamenstelling van de voeding (vervang waar mogelijk verzadigde vetten door onverzadigde vetten) en het gebruik van omega-3 rijke lijnzaad en hesperidine supplementen.
